باب
ذكر كاتب
الوحي
8- Vahiy Katipleri
أخبرنا
الهيثم بن
أيوب قال
حدثني
إبراهيم يعني
بن سعد قال
ثنا بن شهاب
عن عبيد بن
السباق عن زيد
بن ثابت قال
أرسل إلي أبو
بكر مقتل أهل
اليمامة
فأتيته وعنده
عمر فقال إن
عمر أتاني
فقال إن القتل
استحر يوم اليمامة
بقراء القرآن
وإني أرى أن
تأمر بجمع القرآن
فقلت كيف أفعل
شيئا لم يفعله
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فقال عمر
هو والله خير
فلم يزل
يراجعني حتى
شرح الله صدري
للذي شرح له
صدر عمر ثم
قال إنك غلام
شاب عاقل لا
نتهمك قد كنت
تكتب الوحي
لرسول الله
صلى الله عليه
وسلم فتتبع
القرآن
فاجمعه فقلت
كيف تفعلان شيئا
لم يفعله رسول
الله صلى الله
عليه وسلم فقال
أبو بكر هو
والله خير فلم
يزل يراجعني
حتى شرح الله
صدري للذي شرح
له صدر أبي
بكر وعمر والله
لو كلفاني نقل
جبل من الجبال
ما كان أثقل
علي من الذي
كلفاني ثم
تتبعت القرآن أجمعه
من العسب
والرقاع
والصحف وصدور
الرجال
[-: 7941 :-] Zeyd b. Sabit anlatıyor:
Hz.' Ebu Bekrı Yemamelilerin öldürülmeleri üzerine bana adam göndermişti.
Gittiğimde Hz. Ömer'i onun yanında buldum. Hz. Ebu Bekr şöyle dedi:
"Ömer bana geldi
ve: ''Yemame olayında Kur'an hafızlarından birçoğu öldürüldü. Bu yüzden
Kur'an'ın derlenip toplanması için emir vermeniz görüşündeyim'' dedi."
(Hz. Ebu Bekr şöyle devam etti) Ben: "Resulullah (sallallahu aleyhi ve
sellem)'in yapmadığı bir şeyi ben nasıl yaparım?" deyince, Ömer:
"Bu iş valiahi
hayırlıdır" karşılığını verdi. Ömer bu konuda konuşmaya devam etti.
Neticede Allah, Ömer'in gönlünü açtığı konuda benim gönlümü açtı ve ben de
Ömer'in görüşüne uydum. Zeyd şöyle dedi: Hz. Ebu Bekr:
"Sen gençsin,
akıllısın, sana güveniyoruz. Sen Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in
vahiy katiplerinden idin. Kur'an'ı araştır ve onu topla" deyince, ben:
"Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in yapmadığı bir şeyi siz nasıl
yapacaksınız?" dedim. Hz. Ebu Bekr:
"Bu iş valiahi
hayırlı bir iştir" dedi. Hz. Ebu Bekr bu konuda konuşmaya devam etti ve
neticede Hz. Ebu Bekr ve Hz. Ömer'in gönlünü açtığı şeye Allah benim gönlümü de
açtı. Valiahi! Eğer dağlardan birini taşımamı isteselerdi, bana yükledikleri bu
görevden daha ağır gelmezdi. Sonra Kur'an'ı hurma ağacı kabuklarından, deri
parçalarından, kağıtlardan ve hafızların göğüslerinden araştırmaya başladım.
7948, 8230'da tekrar
gelecek. - Tuhfe: 5408
Diğer tahric: Buhari
(4679, 4986, 4989, 7191, 7425); Tirmizi (3103); Ahmed, Müsned (21644); İbn
Hibban (4506, 4507).
ذكر
قراء القرآن
9- Kur'an Kurraları
(Okuyucuları)
أخبرنا
إسماعيل بن
مسعود قال ثنا
خالد عن شعبة
عن عمرو بن
مرة قال سمعت
إبراهيم يحدث
عن مسروق قال
ذكر عبد الله
بن مسعود عند
عبد الله بن
عمرو فقال ذلك
رجل لا أزال أحبه
بعدما سمعت
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
يقول
استقرئوا من
أربعة عبد
الله وسالم
مولى أبي
حذيفة قال
شعبة بدأ
بهذين وأبي بن
كعب ومعاذ بن
جبل قال لا
أدري بأيهما
بدأ
[-: 7942 :-] Mesruk bildiriyor:
Abdullah b. Amr'ın yanında, Abdullah b. Mes'ud'dan bahsedilince şöyle dedi: Bu
adamı Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in onun için: "Kur'an'ı şu
dört kişiden öğreniniz: Abdullah, Ebu Huzeyfe'nin azatlısı Salim" --Şu'be
der ki: ilk önce bu iki kişiyi söyledi-- "Ubey b. Ka'b ve Muaz b.
Cebel" dediği günden bu yana seviyorum. Allah'ın Resulü (sallallahu aleyhi
ve sellem) hangisinin adını önce söyledi bilmiyorum.
7947, 8172, 8184,
8202, 8221, 8222'de tekrar gelecek.
- Tuhfe: 8932
Diğer tahric: Buhari (3758,
3'760, 3806, 3808, 4999); Müslim 2464 (116, 117, 118); Tirmizi (3810); Ahmed,
Müsned (6523); İbn Hibban (736, 7122, 7128).
أخبرنا
إسحاق بن
إبراهيم قال
أنا عبدة قال
ثنا الأعمش عن
شقيق عن عبد
الله قال لقد
قرأت على رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
بضعا وسبعين
سورة وقد علم
أصحاب رسول
الله صلى الله
عليه وسلم أني
أعلمهم بكتاب
الله ولو أعلم
أن أحدا أعلم
به مني لرحلت
إليه قال شقيق
فجلست في حلق
أصحاب رسول
الله صلى الله
عليه وسلم فما
سمعت أحدا
يعيب ذلك ولا
يرده
[-: 7943 :-] Abdullah (b. Mes'ud) der
ki: Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'e yetmiş küsur sure okudum. Nebi
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashabı, Allah'ın Kitab'ını hepsinden daha iyi
bildiğimi biliyorlar. Eğer Kur'an'ı benden daha iyi bilen birinin olduğunu
bilsem onun yanına giderdim.
Şakik der ki:
"Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem)'in ashabının ders halkalarında
oturdum, Abdullah'ın bu sözünü ayıplayan veya reddeden birini görmedim."
9278, 9279 da tekrar
gelecek. - Tuhfe: 9257
Diğer tahric: Buhari
(5000); Müslim 2462 (114); Ahmed, Müsned (3906) İbn Hibban (7064).
أخبرنا محمد
بن يحيى بن
أيوب قال ثنا
سليمان بن
عامر قال سمعت
الربيع بن أنس
يقول قرأت
القرآن على
أبي العالية
وقرأ أبو
العالية على
أبي قال وقال
أبي قال لي
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
أمرت أن أقرئك
القرآن قال
قلت أو ذكرت
هناك قال نعم
فبكى أبي قال
فلا أدري
أبشوق أو بخوف
[-: 7944 :-] Rabi b. Enes der ki:
Ebu'l-Aliye'ye Kur'an okudum, o da Ubeyy'e okudu. Ubey şöyle dedi:
"Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem): "Bana, Kur'an'ı sana
okutmam emredildi" buyurdu. Ben: "Orada zikredildim mi?" diye
sorunca, Allah'ın Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem): "Evet"
karşılığını verdi. Ubeyy ağladı, ama sevinçten mi yoksa korkudan mı bilmiyorum.
8182 de tekrar
gelecek. - Tuhfe: 17
Diğer tahric: Tirmizi
(3793, 3898); Ahmed, Müsned (21202); TaM.vi, Şerh Müşkili'l-Asar (3620, 3621).
حدثنا إسحاق
بن إبراهيم
قال ثنا عبد
الرزاق قال
ثنا معمر عن
قتادة عن أنس
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال لأبي
إن ربي أمرني
أن أعرض عليك
القرآن قال
أوسماني لك
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم نعم فبكى
أبي
[-: 7945 :-] Enes bildiriyor:
Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) Ubeyy'e: "Rabbim, sana Kur'an
okumamı emretti" deyince, Ubeyy: "Sana adımı söyledi mi?" diye
sordu. Allah'ın Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem): "Evet" cevabını
verince, Ubeyy ağladı.
8181, 11627 de tekrar
gelecek. - Tuhfe: 1349
Diğer tahric: Buhari
(3809, 4959, 4960, 4961); Müslim 799 (245,246); Tirmizi (3792); Ahmed, Müsned
(12320); Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar (5588); İbn Hibbin (7144).
ذكر
الأربعة
الذين جمعوا
القرآن على
عهد رسول الله
صلى الله عليه
وسلم
10- Allah'ın Resulü
(sallallahu aleyhi ve sellem) Zamanında Kur'an'ı. Toplayan Dört Kişi
أخبرنا
إسحاق بن
إبراهيم قال
ثنا عبد الله
بن إدريس قال
ثنا شعبة
وأخبرنا محمد
بن بشار قال ثنا
يحيى عن شعبة
عن قتادة عن
أنس قال جمع
القرآن على
عهد رسول الله
صلى الله عليه
وسلم أربعة
كلهم قال محمد
من الأنصار
أبي بن كعب
ومعاذ بن جبل
وزيد وأبو زيد
قلت من أبو
زيد قال أحد
عمومتي
[-: 7946 :-] Enes der ki: Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem) zamanında hepsi de Ensar'dan olan şu dört kişi
Kur'an'ı toplamıştı: Ubeyy b. Ka'b, Muaz b. Cebel, Zeyd (b. Sabit) ve Ebu
Zeyd."
Katade der ki: "Ebu
Zeyd kimdir" diye sorunca: "Amcalarımdan biri" cevabını verdi.
8228 de tekrar
gelecek. - Tuhfe: 1248
Diğer tahric: Buhari
(3810, 5003, 5004); Müslim 2465 (119, 120); Tirmizi (3794); Ahmed, Müsned
(13441); İbn Hibban (7130).
أخبرنا بشر
بن خالد قال
أنا غندر عن
شعبة عن سليمان
قال سمعت أبا
وائل عن مسروق
عن عبد الله
بن عمرو عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال استقرئوا
القرآن من
أربعة من عبد
الله بن مسعود
وسالم مولى
أبي حذيفة
ومعاذ بن جبل
وأبي بن كعب
[-: 7947 :-] Abdullah b. Amr, Nebi
(sallallahu aleyhi ve sellem)'in: "Kur'an'u şu dört kişiden öğreniniz:
Abdullah b. Mes'ud, Eba Huzeyfe'nin azatlısı Salim, Muaz b. Cebel ve Ubeyy b
Ka'b" buyurduğunu bildirir.
Tuhfe: 8932
Diğer tahric: Buhari
(3758, 3760, 3806, 3808, 4999); Müslim 2464 (116, 117, 118); Tirmizi (3810);
Ahmed, Müsned (6523); İbn Hibban (736, 7122, 7128).